U TAIA NEN: A NA MÈ!
© Chhantea Pautu
A hnung ka zui hmasak ber ṭum khan a tilah ka man sak nachungin U Taia chuan a ramchhuahnaah min la hruai duh reng a, Pa Mawia nen ka han tehkhin ṭhin a, inang lo ka ti hle ṭhin; lehlamah, a til man saktu kha tun thlenga a la hriat loh vang a ni thei bawk ang chu.
Ṭumkhat chu chakai meichher chhit tawh lovin, rawtûai khawrh turin kan inzui chhuak leh ta a. Kan rawtûai khawrh tumna hmun chu a hmaa kan chakai meichher chhitna lui bul, Ngamalung mûalah tho khan a ni. Chulai velah chuan rawnàl a tam hle a; mahse a hmun a awihin a rem lo hle thung.
Kan kal hma nî chiah hian nilêng deuh thàwin ruah a sûr seng seng reng a, a tûka rawnàl tûai khawrh tuma a hmun kan han thleng pawh chu lei a lo hmin ngang mai a, a nâlin hmun awih leh ko bakbahai karah chêt a hrehawm khawp mai. Inring lâwk loh tawp hian kan tawlh leh phut ṭhin a, kei pawh ṭumhnih ngawt chu 10ft vel lai rawnàl hung karah ka tleng thla nghe nghe.
Keima chêtchhiat thu sawi mang si lova U Taia chêtchhiat thu ka sawi zui tur hi ka inthlahrung lâwk khawp a, nuam pawh ka ti chiah lo; a chhiar ring ila ka zîak ngam kher lo vang. Mahse, U Taia kha zawng, mi tlawmngai leh mi rilru zau ngang kha a ni a, a lo hmu fuh palh a nih pawhin a ngâihuain ka ring lo.
Tuma'n chulai hmunah chuan min tlâkkhalhin min hmakhalh lo tih hriat takin rawnàl tûai chu a lo tam ngang mai a, rei lotè chhungin ka Iptepui chanve ka ngah der a. U Taia pawh chuan a Iptepui lian tak a khawrh khat ṭêp tawh tih, rawnàl hung kâr aṭangin ka va hmu thei a; mahse a awm dàn pangngai lo zet chu ka va hmu tel ta tlat mai.
Ngawi rengin a che vel chu ka en ta reng a, ka nui leh tut tut ṭhin a; ka nui hmel chu hmu nà se chuan ka za lo viauin ka ring. Hei hi a ni thil awmzia chu-U Taia Iptepui chu a puar tawh hle a, rawnàl hung kâra a rawtûai kheh chu a tâng ta a ni ngei ang, a tàl buai ta a ni ber. A ke veilam chu rawnàl kung pahnih inkârah a tâng tlat a. A na vaka ka hriat loh avangin ràl aṭanga lo thlîr mai mai ka ni a.
A ke tâng lâk chhuah tumin a han tawlh hnung a, a hnunga raw sahna bul zum chuan a Iptepuiah a lo thil leh ta si a, a awmna rawnàl hungah chuan hruizâm a awm nual bawk avangin a chêt a ti buai hle tih a hriat bawk. A han tâl laih laih a, a ṭhen leh chak chak ṭhin a, a sâwt mang der si lo. Ka hmuh a hlau nge, ṭanpui a duh tih pawh hriat loh hian a hawi leh hruk hruk ṭhin a. A Iptepui chu a rit tawh hle niin a hriat a. A ke chu tâwt em em vanga tâng pawh a ni lo, engtin tin emaw a tâng kawkalh inkalh laklawh mai mai niin a lang.
Ngawi renga en chu a zia lo ka ti ta deuh a, ka awmna aṭanga chhuakin puih tumin ka pan ta a ni. Lei a nêm a, a nàl em avangin ka tân pawh fimkhur taka kal a ngai a, ama awmna ka pan chhung chuan ka kalna en ka ngaih avangin U Taia chu ka en hman lo.
Thâwklehkhatah thil ri thut leh ri phut hi ka han hria a, U Taia lam ka han en næ chuan, a ke tâng phih chhuaka a tlu zangthal huang hi ka va hmu ta chiah a, second rei lotèah a thlanglamah a tawlh thla zui a, amah chu a rawtuai khawrh bua chuan an zui thla dam dam mai lehnghal; video ngeia lo cover ka châk lutuk! Keimah ang bawkin 10ft vel lai a tleng thla a, a tâwpah rawnàl hung pakhat tlawhchhanin ngelnghet charhin a zu insawh ding ta chat a; a che zui miah lo!
Ka ngaih a ṭha lo hle mai. A che eih si lo, 'Rawbul zumah a zuk indàwt ang a, a thî ta mai em ni!?' tiin ka han ngaihtuah a. Hmanhmawh zeta tawlh thlain ka pan ta vat a; thi mai atân chuan a la uiawm lutuk. A bul ka zuk thlen chuan men pawh meng 'phal lo(?)' hian a lo ṭhen chak chak mai hi a lo ni a; thih chu a lo thi lo.
A zu insawhna rawnàl hungah khan chhaklam hawiin âwn deuh hian rawtûai a chawr pir a, chu rawtûai mè zet chu a kekawr tlâng chhunglam chiahah lûtin a bawp tlùanin a lo thlâwp chho zaih mai hi a lo ni a.
Ka thlen hlim chuan, "Ka lawm lutuk!" ka han ti vak a.
Na tuar ṭhen chak chak chungin, "Ka lawm lutuk a!? Mimah..." a han ti a, sawi pawh a sawi zo thei lo.
"I thî emaw ka tia, i lo la nung reng sia lawm," tiin a kapa rawtûai mè zet kaw hreuh dàn chu ka han belchîang ta vel a.
Rawtuai me zet mai hmawr chuan a 'englo' vel chu a tin zawn hmel hle mai; mahse hnunglam hret a nih hmel hlauh. Ka ngaih dàn chu ka han sawi chhuak zui ta a...
"U Tai, rawtûai hian i mawngkuaah tak a thil tiraw!?"
"Thil lo...thil lo...thil lo..." tiin a la ṭhen chak chak a.
"A nih khawilaiah tak nge a thil aaa!?"
Min chhang ta lo va, a ṭhen chak chak reng a. Ka khawngaih si, tihngaihna ka hre der si lo, a na lai chu ka'n zawt leh a,"Khawi lai tak nge na!?"
A ning deuh a niang, ṭhen chak chak chungin, "Ka til a phel chiah!" a rawn ti vin ta ṭhat a.
Ka nuih za chu ka phuh thut a...
"Nui hlek suh...ka rawtûai bua kha lo chhar khawm nghal vat rawh," a han ti leh a.
Kei chuan, "Aw le...aw le..." tih pahin a rawtûai bua chu ka chhar khawm ta mawlh mawlh a. Ka chhar zawhah, "A la na viau em?" ka va ti leh dêk dêk a.
"A nâ a ni ringawt lo..." a lo ti hlur a.
"A nih eng ringawt nge?" ka han ti a; min chhang lo. "A nih engtin nge i awm?" ka han ti leh a.
"A na mè!"
Nia, a mè ve khawp ang. Nui lo hrâm turin ka insûm ngar ngar a, a va hrehawm tak em. A àwm a ni, a mal no leh kap no lai bitum kherin rawtûai mè tak mai khan a dàwt chho tlat alawm. A êk dâwtah tak a dàwt lo chu vannei ka ti hle a; mahse a tilmu pahnih inkârah tak a bitum a ni awm e. A kap leh a mal vel chu a mè avangin a vual sen tur mai a.
"U Tai...?" ka han ti leh dek dek a.
"I ninawm...a na mè!" a lo la ti hlur a.
Nupui a neih hunah a hmantlak loh phah ang em le!? A la na mè tho ang em le!?
Comments