NUNO-I
[Sho
rt Story]
© Chhantea Pautu
[Dinsanga'n mi chanchin inbox-a a dawn ka rawn zeh tel hi a tak tak a ni e...]
"Engvanga min duh nge i nih? Kha zât ka ze ṭha ka hloh tawh hnu-ah..."
"Ka hre lo; sam kir hian zûn an ngah an tia lawm."
"Sam kirin zûn hran an nei lo...tumahin."
Nunoi chu a nui sèih a, chhâng zui tawh lovin a bula mipa luhlul tak chu a hnunglam aṭangin a han kuah a, a hnungah chuan a bei ta hle hle a. Ngawi rengin eng emaw chen chu an han awm a, an thinlung erawh a inpawh hle thung si. Thlifim a thaw heuh heuh a, khua a thîang tha hle a, an piah ralah chuan romei a zâm paw chêk a.
Dinsanga thinlung chu nasa takin a vak kual a, a nunah harsatna leh buaina namen lo a tawh avanga a awm dan khawlawi lo tak tak te kha a ngaihtuah kir a; Nunoi laka a awm dan te kha...a zahpuiawm teh e. Kawng leh lamah chuan, khatih lai khan mal leh khawhar takin a awm a, hnêma puitu a mamawh a, a harsatna chu sawi chhuah mamawh ve bawk mah se, sawi chhuah thiam kha a harsat tlat a, boruak rit tak delhna avanga a manganna kha a zual deuh deuh a. Hmeichhe lakah zahawm lo khawpin a awm a, tlawm a sawi lo va, a mamawh ber chu a thinlung ruak khawhar hnawh khattu tur kha a ni; chuvang a lawm, khati tak maia Nunoi a vial chial tâk.
"Ka dinglam sirah hian han ding teh," tiin a kâwnga kuahtu Nunoi kut chu a pawt phelh a, "I chunga ka awm dan kha, keimah ngei hian ka zahpui a sin," a han tih zawm a.
Nunoi chu a ngawi reng a, an piah ral hla tak chu thlirin a mit a khap sak sak a, lungawi lo hmel erawh a pu lo. A sam ngil nel thep mai chu thli fimin a chhem lêng seng seng a. Amah a ngo paw vang a, hmaifang bial, hmaifang lian lo, hnar lian lo tak, zum vât si, hmui chhah lutuk lo, hmel ṭha lutuk tia sawi tur aia maha duhawm em em thung si a ni. A nu lian lo va, a sa a chhah lo bawk, thau tak a ni lo va; hei tak hi Dinsanga duh zawng a ni. Engtik lai mahin hmeichhe thau leh awmbawr lian leh luah a ngaina ngai lo.
Dinsanga chu a ngawih vang vang hnu-ah a han ṭawng leh a. "Kha tih chhung zawnga ka ngaih zia che kha...biak pawh che tumin ka bei nasa tih pawh i hriat kha," a han ti leh a.
"Min atchilh niin ka lo ngai a," Nunoi chuan a lo ti ve thung a.
"Ka nun kha a rûak a, hnawh khah ka duh a, nang kha i tling tâwkin ka hria a, ka thlang ta che a ni."
"Ka laka i awm dan kha chu a zahpuiawm khawp mai," nui sèih pahin Nunoi chuan a han ti leh a.
Dinsanga chu a ṭhen sak a. "Midang ka hmu lo a ni lo, nang angin ka thinlung an luah lo a ni."
An piah thingah chuan Tlaiberh an fu chiar nak nak a, thli chu a ngawi a, khuavang kal lai ang maiin a reh dak a, tumah mah chu ṭawng leh tawh chuang lovin an ngawi dun reng a.
Dinsanga chuan a kekawr ipte zenin a melh ngai a melh vang vang a, a thil tawn avang hian mi ṭawngmawh a lo ni thar ta thut nge, sawi tur hi vang a ti em em mai a. Nunoi chu a han mitsir a, a mitah chuan a la ngai reng, pawm lawka hrawm nawk nawk chu a châk thar ta em em a; a ngai a ni! Kha chen kha inhmu lovin an awm a; a dik tak chuan a chawlhna zawng, awm chin tâwk hre lo kha a ni ber awm e. A nunphung ṭha hloh vek khawp khan harsatna, mi te hmuhpui theih si loh khan a tlakbuak fo a.
Nunoi chu a rawn ṭawng chhuak leh a, "Din, nuthlawi zûna uai hi a nâ an tia, i ring em?" tia melh phei pahin a nui rah rah a.
"Nuthlawiin zûn hran an neih ka hre hlei nem."
"An nei an tia lawm..."
"Dâwt pawh va ni suh!"
Dinsanga ring lo hmel chu Nunoi chuan a lo nuih rah rah a.
"Hmeichhe mawl tak chuan an hmusit ve ngawt zel a nia..." Dinsanga chuan a han tih zawm a.
Hun rei lote chhungin van boruak zia a rawn inthlak a, thlifim ni lovin thli a thaw vur vur a, Nunoi sam chu a phe hlep hlep a, a meng nûr sêng a. Chhum var chu chhum dumin a thlâk ṭan a, vanlaizawlah pu vana thleng hnuh ri a ri kal ruih ruih a, ruah a sur dawn chîang mai.
Khaw awm dan tur chu hai rual a nih loh avangin Dinsanga chuan Nunoi kutah a chelh lawk a, "Haw ang," tih leh tlânpui a rual a, nui pah hian a tlânpui hlawk hlawk a. Ruah a rawn tla ṭan nghal a, In an thlen hmasak ber bathlarah chuan an tlan lut a, an thaw dun hlap hlap a.
Nun hi chawlhna zawnga a phêt nasat a ngaih chinah chuan chawlhna zawngin khawi hmun pawh a pan tawh mai thin. Ipik ai chuan vavaih a thlang fo a, thinlung zalen loh avanga rûm reng ai chuan, taksa khawsak phungah awhawm lo mah se, zanlen châkin khawi hmun emaw chu a pan mai ṭhin.
Mihring hian taksa na tawrh aiin thinlung ipik tawrh hi hrehawm a ti zawk fo va, chu ipikna chu a ṭha lo zawnga a lan chhuah palh vaih chuan, zahpuiawm leh ṭenghneng takin mi a nun tir thei. Rilru hi thunun a harsa a, thunun lova a ṭha lo zawnga thlah zalen hi mihring ti ṭhuanawptu chu a ni. Mitin hian, kan hmuh phak baka chawlhna thlahlelin ke kan pen a, zalen châkin kan nun kan thap ṭhin; chu chu a ni mihring nun chu.
Ruah chu a sur tam fê mai, ruah bawhawk tam 'mumal' taka sur a ni a; tuihawk chu a luang nu bat bat a, rial tlem a tla var pheuh pheuh a, khua pawh a vawt ṭan ta mah mah mai lehnghal. Nunoi chu a khur ru hleuh hleuh a.
"Naktuk hi i pasal boral champha a nia..."
"Nia..." Nuno-i hmêl chu a thu tak hle a.
"Engtia hun hman nge in tum ang?"
"Ka hre lo..."
"Ah! Ka tihpalh a ni, sawi tawh lo teh ang," tih pahin Dinsanga chuan Nunoi chu a han en a, a vawt ti hmel leh khur ru hleuh hleuh a hmuh chuan a nui sak a, a Jacket a phelh a, a haktir ta a. Ani chu a lo nuih sèih a, inbe lovin an ngawi dun ta vang vang a. Hemi nî aṭang hian a ni Nunoi natna chu a rawn lan chhuah ṭan tâk.
Ruah a han a, Nunoi chu leng chhuak rei hman a nih loh avangin an haw nghal a; a dik tak chuan, a fa te pahnih a nu te In lama an awm zawk avanga thil ṭul dang ti paha leng chhuak hman ve chauh kha a ni reng reng a. A kal zawi hnek hnek hlein Dinsanga chuan a hria a, a rûkin a ngaihven ru reng a.
"Nuno, i ṭha em?"
"Umm...ka lu hi a na deuh a...a vawt ka ti riau mai bawk si...ka mur chem chem mai..."
"I khua a sik a ni lo maw?" tih pahin Dinsanga chuan a chal chu a han khawih sak a.
"Chulam pawh a ni lo vang...ruahsur vang mai mai a niang..." a lo ti a, a nui sèih a. An ngawih dun deuh vang vang hnu-ah, "A vawt riau mai," a han ti leh ngawt a!
In an thleng ṭêp tawh tih chuan Nunoi ke chheh chu a zawi thut ni maiin a lang, a tlu zawi hnak a Dinsanga taksa lam ngheng deuha kal a nih avangin a tlu na lo hlauh. A meng dàvà riai a, a mitmeng a dul hnek a, Dinsanga chuan koh mawlh mawlh pahin a han sàwi a, ani chuan dul hnak hian a rawn melh hram hram a, a nui leh sèih a, a maimi'chhing ta riai riai a.
Aizawlah an phur chho a, Civil Hospital-ah karkhat zet chu a awm; a natna erawh chiang taka han sawi fak tur a awm lo a nih hmel. Karkhat hnu-ah dam ṭha takin a chhuak a, a hnu thlakhat vel chhung chu insawiselna nei lovin a awm ve leh tawh. Mahse a cher kiam a, a mitkhur a thûk kêk a, a mit a dum val kelh hian a hriat bawk. A fa te pahnih chu a lo en leh ngawih ngawih ṭhin a. Dinsanga pawh zantin a leng a ni ber mai, buai avanga zan hnih khat a leng lo zeuh zeuh tih loh chu Nuno-i te Inah chuan a In pakhat zawk niawm fahranin a awm tam a, an nufa ho chuan an hlimpui takzet ṭhin.
12 Febuary, 2017(Zirtawp ) zan a ni a.
Dinsanga chu Facebook lamah a online tui hle a.
"Khawngaihin ka thu ziah hi min lo post sak thei ang em? Thil tak tak a nih a vangin ka post a rem lo tlat a," A inbox chu a han en a, a hnu-ah hei hi a thawntu ngai chuan a rawn thawn leh a; chu chu hei hi a ni.
* * * * * *
"He thu hi tuemaw talin hlawkpui nan leh chak nana in lo hman ngei theih nan ka rawn sawi a ni.
"Tunlaiah nula(kei chuan nula pawh ka ti lo) leh mi pawmlai inngaizawng sawi tur an awm ta nual mai; he'ng ho hi chu mi pangai pha zân lo an ni ti ila a dik ber ang. Heti ang ka hmuh hian ka lo thinrim ṭhin, a taka tawngtu ka nih avang hian a nâ em em a, khawvelah hian a aia nâ hi a awm dawn emaw ni le ka ti ṭhin; heti ang tuar ho ten ka chanchin aṭanga chakna in neih theih nan ka han sawi ve ang nge.
"Kum 12 kal ta khan pasal ka nei a, kan hlim hle. Min hmangaihin min duat hle a, engkimah min 'care' a ni mai. Tichuan hun a lo kal zel a fa 2 kan neih hnu chuan ngaihzawng naupang tè min neihsan a, buaina neuh neuh kan nei chho ta a. An inngaizawn rei hnu chuan a bialnu chuan kan nupa min inṭhentir chu a tum ta hle mai a, kan nupa pawh kan intithiam lo ta fo a, ka pasal chuan kut min thlâk ta reng mai bawk.
"A bialnu chu nei tura ka tih pawhin, 'Heti ang hmeichhia tu'nge nupui atân duh ang,' a ti tlat zel a. Kei chuan, 'A nih leh then la,' ka ti a. 'Min ,hen duh lo va, ka laka a inphalrai duh ahnu,' te a ti ṭhin.
"A tawi zawngin sawi ang aw. Zan khat chu nasa takin kan inhau a, 'Chhuak rawh,' min ti a. Ka tlawmla hle mai. Tichuan ka chhuak ta a, kan In pawh tlawh lovin Ka Pu te Inah ka kal hmasa a, anni hnenah chuan ka chanchin zawng zawng ka sawi a, an thinrim lutuk chu a tukah bungrua la turin kan kal nghal a. Lâk an lo phal lo a, ka pasalin nasa taka ngaihdam min dil vangin vawikhat chu ka haw leh a. Thla a vei a, kan hlim dun ta hle mai, min ngai em em a; a hnu thla 5 vel ni tain ka hria, ka pasal Phone-ah chuan a bialnu bawkin a rawn biakna, 'Ka ngai che, in hmu ang, in nu chu ṭhen vat vat rawh,' tih hi ka hmu leh ta a.
"Engmah sawi lovin ka hmelah lungawi lo tih hriat takin ka awm a, a hnu karkhatnaah chhuak hlen tawh turin ka chhuak ta ni. Ka chhuahsan zan chuan nâ ka ti hle, kan inngaizawn aṭanga kan inneih nî te, hlim taka kan inkawm te leh ka ngaihtuah ngai loh leh ka rin phak loh thil 'Uirena' hialin kan nupa min inṭhentir dan te ka ngaihtuah a, a na vawng vawng hi a ni tawp.
Mahse maw ṭhiante u, a mak lutuk asin, khami zan bak kha ka ṭap lo asin, ka lunglen dâwn apîangin hrehawm min tuartir hnem zia ka ngaihtuah lêt a, ka ngai lo reng reng. Kha'ng ka hrehawmna te kha kan inṭhen huna hrehawma ka awm loh nan Pathian hian min lo training-tir a lo ni a; ani kha chu khami zan aṭang khan hrehawm reng rengin hun a hmang tih ka hria a. A bialnu pawh chu a nei duh ta chuang lo va, an inkawp laiin midang fa a pai san a, a fa paina nen an innei ta a ni awm e. Ka hriat leh zel dan phei chuan, kha nu, ka pasal nena min pawt ṭhentu kha a pasalin a lerhsan reng mai an la ti zui. Chu chu a ni mai asin. A tuhrah a seng chiang hle a ni.
"Deusawh tak taka, 'I pasal khamkhawp pawh i pe thei lo, a hmangaih che avanga nei che a ni lo,' tih leh ṭawngkam na tak tak danga min ṭawngkhum ham ham lai kha ka ngaihtuah lêt a, ka khawngaih zawk. Kei chu ka fa te leh kei min hmangaih em em tu kawppui neiin hlim takin ka awm tawh a, ani chu bul a ṭan ve dawn chauh si a. Chhangchhiat buai laia pasal te hmeichhe dangin an lo ngaizawng reng mai hi a manganthlâk zia chu a hre chiang tawh khawp ang.
"Hetia ka han sawi duah nachhan chu, keimah anga harsatna namen lo tâwk in awm thin tih ka hria a, ka khawngaih lutuk che u hi e...a nâ a ni! Fa te leh inchhung enkawl ngai, chutah, pasalin ngaihzawng a nei a, a khât tâwka an bialnu te deuhsawhna han dawn reng mai changte chuan nulat laia min duh ve deuhtu te kha kan ngaihtuah kir vawng vawng zel mai a ni. Inṭhen hi a ṭha lo a, Pathian hmaa thutiam ti chat hmasatu phei chu an vannei duh lo khawp mai; mahse, loh theih loh chinah, pasalin ngaihzawng an neih reng a, kut min thlâk reng mai chuan, 'A tâwp ta,' a tih loh theih bik loh a ni.
"Nuthlawi nih kha ka hlau ṭhin hle a; mahse, mi ṭhenkhat awm khawloh vang emaw, pasal neih awmzia hriat loh vanga lo thlawi ta ni lo, uiresan nih avanga thlawi hi a lo zahthlâk lem lo khawp mai. Hei, tunah fa 3 ka enkawl a, pasal ṭha tak, min hmangaih em emtu, ka hun kal tawh te avanga min lainat leh khawngaihtu, min chawm zo bawk si, ka fa te 3 tâna hringtu pa ang chiah ka nei bawk. Khawvel hi amah vang hian nuam takin ka hman leh phah ta; engkim kan ti dun a, kan inneih zana ka bula a thu sawi te hi, 'Bawihi, kan hlim paw'n hlim dun ila, harsatna pawh tuar dun ang aw; engmah nangmahin i tuar ka phal lo. I fa te tân pa ṭha tak ni turin ka intiam e,' a ti thlap mai. Tuna hian amah nen fa 1 hmel ṭha deuh, a pa ang deuh kan nei a; tichuan, fa 4 kan nei tihna a nih chu.
"He'ng ka thu sawite hi, pawm lai nei si ngaihzawng nei te, mi nupa ti buai mêk te, Kawppui ten an lerhsan avanga beidawng tawh te tân hlâwkna lo ni mawlh rawh se."
* * * * * * *
Chu hmeichhe inpuanna a inbox dawn chu a siam rem zung zung a; hawrawp tlem tlem thlak leh thumal dik lo ṭhenkhat siam ṭhat tih loh chu a rawn ziah ang ang chuan group lamah a post sak ta nghal a. Chutih lai chuan a mesenger tone hriat ṭhan tak chu a rawn ri a; Nunoite Inah zan thum ngawt a leng hman tawh lo va, a ngai tawh khawp mai.
A inbox-ah chuan, "Mizo-Laldinsang, rawn thlâwk phei nghal rawh," tih hi a lo awm a, 'angry emoji' a awm tel vût mai bawk.
Dinsanga chuan 'smiling emoji' hi a va thawn ringawt a.
A hnu lawkah, "Nui ringawt suh, i hre ve tawh khawp ang."
Dinsanga chu a nui sak a; a ngaihtuahna chu Nunoi nena an inkar chuan a luah zui a.
A thinlung a pe a, a hmangaih a ni. A nihna engkim hi a nih angin a pawm a, a tâna din tlat a duh bawk; mahse, a ngaihtuahna a kal thui chang chuan amah zawk hi Nunoi tân a induhkhawp lo ṭhin a. Tun dinhmunah pawh nuamsa tak, hrehawm kalsan leh taksa khawsak phung, sum leh pai chena nuam sa taka siam theih a duh hle a, a nupui a nih hma ngei pawh hian chu chu tih a duh; mahse, a tun dinhmunin a zir bîk lo va, ama mimal sum leh pai khawl sa ve pawh an chhungkaw tâna a hman ral a ngai fo a, an inchhungkhurah natna harsatnain a tlakbuak mêk vang a ni.
Hmeichhia hi sum leh pai hmanga tlawn emaw, pawh beh emaw, thilpek emaw hmanga ama lama phuar beh luih hi a damchhunga a tih duh ngai miah loh tur thil a ni tlat a. Mahni neih sum leh neih thil hmanga hmeichhe rilru hneh tuma ṭan lak leh, dinhmun sânna hmanga bem thlûk tum hi a ngaihnep zawng tak thil a ni bawk; mahse, Nunoite nufa ho tân hian a neih ang ang chu a ui hauh lo va, a rilru hneh tumna ni lovin a hmangaih avang zâwka a thinlungin ti tura a nawrna vang zawk a ni. A theih chhung chu, nei lo mah se neikeh chêta chêt zel hi Nunoi te tân pawi a ti thung miah si lo va.
Mak tak a ni, mak tak!
A ngaihtuah thui zel a- achang chuan ngaihtuahna dik vak lo puin, Nunoi hian mihausa tak, nuamsa tak leh sum leh paiah pawh vur hneh hlêtu tawng zawk se tih ngaihtuahna a lo lût a; chu a ngaihtuahna chu amah vek chuan a pawm loh avangin ngaihtuah tawh loh tumin a lu a thing nawk nawk ṭhin. A ngaihtuahna engkim chu amah Nuno-i a hmangaihna thinlung aṭanga lo chhuak a ni thung si; mahse, dik ang taka lang, ngaihtuahna dik vak lo chu a awm tih pawh a hai lo.
A messenger tone chu a lo ri leh a.
"Min reply ta cheee...MIZO LALDINSANG..."
A nui leh sak a; amah nena an inkar a ngaihtuah nasat aleiah Nunoi inbox chu a lo la reply miah lo tih a hre chauh a, "Tihpalh...ka beng ka pawt aw..."
"Nui ziah suh...rawn thlâwk phei nghal rawh..."
"Aw le...ka rawn thleng vat ang..."
Achang chuan amah hmu tura a kal zing deuh te hi a han tîm leh deuh ṭhin a, midang mitmei a veng lo thei lo; amah avanga mualphona a tawn a hlau ṭhin a; mahse, amah a thlakhlelhna chuan kal lo thei lovin a tur tho leh nge nge ṭhin. A thlahlel a, a ngai a, a tun dinhmunah phei chuan mamawh a inti hle bawk si a.
A insiam sawk sawk a, a awm a nawm vak loh avangin kawr lum a ha a, a Jeans a inthawlh a, Converse a han bun a, a hrui chu suih pâr lovin a bilh ṭha thlap a, "Pawi lo...naktukah ka zo hman dawn tho alawm," tih sap pahin Nuno-i te In panin an In chu a chhuahsan a, kawngpuiah chuan a kal ta zel a.
Hmangaihna kawngah hian harsatna pal tlang eih lova he kawnga kal tluan an awm lo vang. Eng emaw harsatna hi tawh tur a awm fo va. Achang chuan kan hmangaih te kan hmangaih avangin, an ṭhatna tur nia kan rin kan duhpui luatah, ngaih dan dik vak lo puin kalsan mai duhna rilru kan nei ṭhin; chu chu mi te paw'n an lo nei fo mai. Mahse chu chuan inhmangaih te inkârah thil ṭha a chhuah vek si lo; thinlunga inthlahlel leh khawhar ru takin an nun an hman phah ve ve fo zawk si a ni.
Dinsanga kawnga a kal lai chuan a massenger tone a lo ri leh a, a han en a, "MIZO-Laldinsang...i va rawn thleng har ve a..."
Dinsanga hmingpum hi, 'Laldinsanga' a ni a, 'Mizo' tih hi Nuno-i phuah belh, a koh fiamna a ni.
Dinsanga chuan a reply vat a, "Min nghak rei tawh lo vang...ka hmu châk lutuk tawh che..."
"Hmm..."
A phone chu a kekawr iptea khung pahin, "Hei hi, 'Kan nun lairil thawnthu' chu a ni a..." a ti rilru a. Nunoite In panna pêngah chuan a pêng ta a.
An In a thlen thlâk hma deuhin kawngpui aṭang chuan an rawn au a, a han hawi chhoh chuan an YMA President a lo ni reng mai.
YMA President Pu Rinmuana chuan, "Dina, tun mai khan Pu Thansiama a boral a, an In i zuk singsa lawk ang hmiang," a rawn ti a.
Dinsanga chu Nuno-i te In pawh lût hman ta lo chuan mitthi In chu a pan leh ta rih a; Darkar khat dâwn hnu-ah chauh Nuno-i te Inah chuan a kal ta a ni. A han lût chu Nuno-i fanu upa zâwk Siamsiami chuan a kutah a lo kai chat a, "Âpa Dinsang, ânu kan kai tho thei lo," a lo ti a!
Dinsanga chu khum lamah a kal vat a, Nuno-i chu kaih thawh a va tum a, ko mawlh mawlh pahin a sawi nawk nawk a; mahse a chhang miah lo! Hlauhthawnna hlirin a khat a, a mar a han en a...a tâwp tawh! A kal tawh! A liam tawh!
Dinsanga chu hamhaih zetin a awm a, Nuno-i fanu pahnih te chu a han en a, a mit tui a tla ta zawih zawih a...
"Heyyy...i phakar lutuk aw...!!! I hriat kha, ka bem dawn chea ka zah zia kha; ka thinlung khan min tur et et mai bawk si. Zak tak, tak tak, sak tak sia ka tawng chhuah laia i mi dawnsawn dan hmel awmzia, duhawm leh ngaihawm si zia kha. Nun zir ila, chhir ila, chhiar ila, harsatna pal dun ang tih thinlung kan put dun lai te kha...i hriat reng kha aw...i phakar lutuk, nangmahin kal daih bîk suh...hawilopâr thliaka lunglohtui i dâwn tur ka ngai ngam teuh lo a nia. Hringlangtlâng i chuan a, min rawn thlîr hun chu i mi hriatna thinlung bo hun a ni si ang...phakarnu, kal daih bîk suh...!!!"
Ruah sur tur a inṭam a, khawpui a ri der der a, van zawl thla êng hliahin chhum a let but but a...
Comments