PARADISE LODGE tia kan sawi, lo lang ve ṭhin hi a bu-a tih chhuah tum a ni a, he thawnthu ai hian hriat thiam chu a awl zawkin a ngaihnawm zawk bawk ang. Tunah hian MIZORAM PUBLICATION BOARD kutah en dik mek a ni a, chhuah tura an pawm hlauh chuan chhiar theih tura a rawn chhuah thuai beisei a ni.
SANGU LUIRUAMAH
(Book Two)
©Chhantea Pautu
Bung 1 Na
Ni a liam a, a chhuakin a tla a, zan hun hman hrehawm tak tak ka pal tlang a, thinlung hliam chungin thla ka hmang liam zel a. Farm house vela kan chet tlat hnu-ah Muanawma nena kan inhmuh lohna pawh a rei ve leh tawh hle a; Dintei'n min boral san hnu khan kan la inhmu leh ta lo hrim hrim a ni. Ka chauh em avangin ka thil ngaihtuah lai chuan ka lo muhil a.
Ka han harh a, ka Phone ka han en a, Muanawma'n min rawn biak a tumna ka hmuh pawh chuan mak ka ti ang reng hle a, ka hman veleh ka be zui nghal a. A aw chu a hma ang bawkin a lo la dam a, min fiam pahin a nui hak hak a, he pa hi ka tan chuan ngainat loh theih pawh a ni lo. A fing a, ngawih hun leh ṭawng hun a hria a, ngun takin thil a ngaihtuah ṭhin a ni. A chang chuan mi ṭawng duh tak niin ka hria a; eng emaw chang erawh chuan chu chu a ni leh miah si lo.
Min biak a duh chhan chu ka han zawt a, a ngawih vang vang hnu-ah, "Ka thil buaipui leh tur hi a ni ber ang chu; chutah chuan lo tel ve leh la ka duh a ni," a han ti a.
Kei chuan, "Eng lam nge?" ka lo ti vat a. Chhuah harh mamawh em em ni-a ka inhriat lai a ni tlat si a, ka châk a ni.
"SI Zodinsanga kha i la hria ang a, Rintei thah a nih ṭuma Police lam aṭanga kha thu buai buaipuitu kha, ani khan min rawn bia a, tunah hian a ṭhianpain thu buai khawih a nei dawn a, thlithlai ve turin min duh a ni; thlalâk pakhat avangin," a han ti a.
"Tualthahna a tel tihna em ni?" ka lo ti hmanhmawh a.
"Chu chu ka la hre lo le, thlalak chungchang chauh ka hria; chu thlalak chu Kimkimi thlalak a nih duh hmel viau niin a sawi," tiin min chhang awlsam mai a.
Muanawma'n Kimkimi hming a rawn sawi chhuah chuan, ama nun hlui kal ta kha ka han hre chhuak a. Ni e, a nu leh a unaute kha Lengpui aṭanga an rawn haw kawngah Rangvamual thlen hma deuhin Lirtheiin an che sual a, mi dang zawng ruang an hmuh laiin Kimkimi kha chin hriat lohin a bo ta hmak a nih kha; Kimkimi chu Muanawma farnu a nih thu PARADISE LODGE lamah kan hriat tawh kha.
Muanawma hnenah chuan, "A va mak ve!" ka han ti ngawt a.
Ani chuan, "Ni e, a mak leh mak loh chu kan la hre chhawm mai ang," a lo ti mai a.
"Min rawn pan dawn nge ka rawn pan dawn che?" ka han ti ta a.
"Min rawn pan a ngai dawn tlat mai; a khaw hming chu ka sawi thei lo va, i thup zui pawh a ngai dawn a ni," Muanawma chuan a han ti leh a.
"Eh! Kan zin dawn tihna a ni maw?" ka lo ti deuh hû a.
"Aw ni e. I lusûn hi i bet rei tawh reng reng," a han ti a.
Muanawma thu sawi chuan Dintei ka sûn dan a hril chiang hle a, ka mithlâah thingzara hnam hruia a lo inkhai te, hlauthawng lutuka ka la thla lai te kha a lo lang nawn leh a. "Ningawt mai, khuarei hi a lo rei dawn khawp a nih hi, ngaiah ka nei thei lo," ka han ti ve a.
"Kan zin dawn a, i ziaawm chhawm mai ang," mi khawngaih hmel deuh hian a han ti a.
"Khawiah nge kan zin dawn?" ka lo ti vat a.
"Lunglei District lamah," Muanawma chuan a ti nghat a.
Muanawma'n min chhân dan avang chuan ka nui hak a, a zia hi ka duh riau ṭhin a ni. "Eng tikah?" tiin ka han zawt leh a.
"Karleh ṭhawhṭan lamah, hetah rawn kal mai rawh aw?" a han ti dam diai a.
"Aw le," ka ti a, Phone chu kan dah ta a.
Muanawma nen kan inbiak nî chu Zirtawpnî a ni a, eng vak tehchiam thawh ka neih loh lai a ni. Han zin khawthawn leh vah harh chu ka duh hle tho, bawk ana. He pa bula awm hi a hahdamthlak riau ṭhin a, a bula ka awm hian tum lawk loh tawpin ka nun chhungril thu hi ka lo phawrh leh vak ṭhin; he pa hi ka ngai sâng ru hle a ni tih pawh hi ka zép lo mai teh ang.
Thawhṭan ni a lo thleng a, Muanawma in ka va thlen chuan ṭhuthlenga ṭhuin thlalak pakhat hi a lo bih ngar mai a, a thlalak bih lai bulah chuan thlalak dang pakhat hi ka zu hmu thei a. A hmel chu a thu tak hle a, eng'e a ngaihtuah tih erawh chhiar thiam a har ve hle hian ka hre ṭhin.
Ka thawm a han hriat chuan a rawn hawi chhuak a, a rawn nui var var a, a rawn tho nghal a, a dan ngai tein ka zin thuamhnaw vel chu ka pindan turah min han dah fel sak zung zung a, thingpui a lum zui nghal a, ka tana hahthlak tur leh nuam lo ka tihna turin eng thil mah a ti lo; muangchangin a thingpui lum chu kan in dun a, kan ti ti a, chumi hnu-ah a thlalak lo en chu ka lamah a rawn nawr phei a. "Kha kha tun hnaia SI Zodinsanga min pek a ni, hei hi Kimkimi tleirawl lai thlalak a ni thung, a boral hma deuh ami kha," a han ti zui nghal a.
Thlalaka hmeichhia chu a hmel ṭha vût lo na a, hmel ṭha tia sawi tur chi hi a ni; Kimkimi kha a dam lai hmel ka hmu ve hman lo va, Muanawma nen hian PARADISE LODGE chungchang a buaipui hnu-ah chauh inhria kan ni a, khami hma lama a chanchin kha chu a hnen aṭanga ka hriat leh ka ziah chhawn te an ni mai. Muanawma'n Kimkimi thlalak a neih sa dawhkan ami chu ka zu en leh a, Kimkimi thlalak leh ka ken mek thlalaka hmeichhia hi an inang hle tih pawh ka mit chuan a hre thei nghal bawk. Chu hmeichhe bula mipa lo lang ve chu hmel ṭhaa han sawi tur chi a ni lo, ding char pawh ni se a pa lian miah lo vang tih pawh a rin theih a ni. Nawr lirh theih ṭhuthlengah a ṭhu a, a bula hmeichhe ding chu hmai zangthal hâ hian a thlêk chho a, a nui deuh sâng bawk a; mit meng aṭanga thil chhut ka thiam ve te a nih ngai chuan, chu pain hmeichhia a en dan chu a en hmeichhia ngainatna hlira khat mit meng hi niin ka hria.
"Mipa kha chet sual palh avanga ramtuileilo a ni!" Muanawma chuan a han ti ngawt a; a ngawi leh vang vang a.
Thlalak chu ka en ka en a, ka ngawi reng a, ka rilru-a awm chu ka sawi chhuak ta nge nge a, "I nau nen chuan an inang hle a nih hi," ka han ti a.
"Hmel inang palh hi chu an awm châwk asin, a ni ngei tih hre turin kha hmeichhe awm bawr kha a lang tlat lo; fiahna hmu tur chuan a kawng achin chung lam tal kha ka phelh ruah a ngai ang!" a han ti a.
Muanawma ṭawng dan chu amah zia nen inmil lo ka tih deuh avangin mak tiin ka han en hâ a, "Eng..." ka ti hman chauh a.
Ka mak ti hmel chu a lo man thiam vat a, "Kimkimi khan a hnute vei lamah khuavang a nei alawm," nui chung hian a han ti a. "Chu chu a téttè aṭanga awmtleitu kei a Û hian ka hre chiang a ni," a tih zawm a.
Ka lo nui ta ringawt a.
"Mipa zawk kha a thi a, a thih danah a chhungte ngaih a ṭha lo a ni; chuti chuan keinin kan lo hre ve ta a nih hi," a han ti leh a.
Keiin, "Chuan, Lunglei District lamah chuan engtik..." ka ti hman chauh a.
"A lan dan chuan tlu sual niin a lang an ti asin," a lo ti leh a.
Mipa thih dan ngawt chu a lo ngaihtuah leh tawh a ni. Kan inkawm lai chuan ka lo muthilh san daih a, ka chau ngang a ni ang.
* * * * * * *
Ti chuan, Ninganî, mi ṭhenkhatin dik mang lo va, 'Nilaithawhṭan' an tih ṭulh ṭulh ṭhin a lo thlen chuan khua a hnîm ruai a, zingkarah kan chhuak a, chhum a zîng chuai mai bawk a.
Thawhṭannîin Muanawma in ka thleng a, a sawi dan chuan a tuk thawhlehnî ngeia chhuak mai tur kan ni a; mahse hatsatna eng emaw a awm tâk thut avangin ninganîah kan chhuak thei ta hram a ni. Khawvar hmain Muanawma'n min rawn kai tho a, khua a var rualin chhum zîng chûai hnuaiah chuan kan inkhalh chhuak a. Muanawma chu ka la be meuh lo va, ani pawhin min be em em bawk chuang lo va, ngawi rengin kan ṭhu dun a ni mai e.
Hmuifang tlang kan thlen chuan khaw éng zahin chhum zîng pawh a kiang duak tawh a, a aiah Nî chu mawi zetin a rawn eng ve thung a, Hmuifang tlang phul vel chu a chhun buang phîai a; khuarel ngainat hi ka pianpui a nih avangin Muanawma hnenah chuan chawlh ka han rawt a.
Muanawma pawh hi a nunah Pathian thil siam mawina hian hmun a chang lian hle tho a, ngawi rengin a hawi kual a, thlifim thaw heuh heuh karah a meng zîm san a, kan piah mual pawng deuh phul hmun chu a han en a, "Pu Lalthanhawla hming put chhan nan chuan ka ui mang e," a han ti sap a.
World Bank Road tia kan sawi mai ṭhin chu a chhe lai a tam leh tawh hle a, hmun ṭhenkhat phei chu Truck full-load nawr tawmna niawm takin a tawm chuar tèn tùn a; kan Ram hruaitute hian kawng ṭha leh tlo, daih rei tur hi an siam thiam thlawt lo em ni? Sum chu a tam, a la hék péngtu pawh an ṭhahnem!
Hmuifang tlang kan tlan pelh hnu chuan Muanawma chu a ṭawng duh ta hle a, kan inhmuh loh chhunga a thil tawn ṭhenkhat te, Jacob-a chungchang leh Lunghlu, a la hmuh chhuah loh zawng tura bul ṭan dan turah kawng a bo rih hle thu te chu a sawi charh charh a. He tih lai hian a nun hi derthawngin a awm a ni ber mai; mahni inven nan, khawi aṭanga a neih nge pawh ka hriatpui loh Pistol lian vak lo hi a pai reng a; mahse kan kalna tura kan va tih tur hi chîang takin a sawi duh lo a nih ka ring. A thu hrimin hepa hian sawi duh chin a nei fo a, sawi duh loh chin pawh a nei fo bawk. Sawi hun a hai ngai lo va, sawi loh hun te hlei hlei hi a thiam bel zawk a.
Lunglei kan thleng a, hetah hian riakin kan kalna tur erawh kan la pan mai dawn rih lo a nih hmel; kan thlen chuan khua a la tlai chhe lo hle a. Hotel pakhatah innghatin kan Pindan luah tur kan tih fel zawh a Muanawma chu thil chîang engmah sawi lem lovin a chhuak nghal daih a, thim thlengin a rawn let leh lo.
Muanawma'n kan thlenna Hotel aṭanga min chhuahsan hnu chuan Facebook Group pakhat, 'THU NGAIHNAWM HUANG' aṭanga ka chhar, ka thu leh hla te min ngainat saka Lehkhabu-a chhuah a nih theih nana a Computer-a min lak khawmsak vektu Ṭhatei Chhangte hmu turin ka chhuak ve nghal a, tlai thim hma deuhin Hotel lamah ka kir leh a, thim thlenga Muanawma a la rawn lét lo chu mak ka ti deuh a. Ka ril a ṭâm ṭan a, ka ṭhiana pawh nghak zo lo vin chaw ka lam a, mi mawl ei zat zet buh ka bar hnu chuan kan Pindanah ka tlu zal a, Muanawma lo kir hun chu ka lo nghak ta ngawt mai a ni.
08:00 pm a pel a; a lo la kir lo!
Muangchangin ka tho a, ka zin Bag ka va hai a, ka Lehkhabu ken, Cowboy bu, 'ISABELLA KID' channa chu ka chhiar a. Khawiah pawh kal ila, lehkhabu ngaina chi ka nih avangin ka kalna hmun apîangah chhiar tur pakhat tal hi chu ka keng ziah a ni. Muanawma ber a lo la haw miau loh avangin ka thil chhiarah chuan ka rilru a bet thei lo va, ka ngaihtuah ve hle a.
Ka lo muhil chu ka harh hlawl a, bet vak lo chunga lehkhabu ka chhiar kha Lirtheiah kan chuang chau deuh nen ka lo muhil a ni ngat ang. Ka Phone ka han thai eng a, dar engzat nge tih ka han en nghal a.
12:47am a ni!
Zanlai a pel tawh a; Muanawma erawh ka bulah hmuh tur a la awm lo! Ka ngaih a ṭha lo takzet tawh a, Pindanah chuan tawi te tein ka vei tawn sek a, dar eng zat nge tih ka en chhen bawk.
Hotel kawtah Lirthei ding ri ṭawt thawm a lo awm a, Muanawma a nih tawh ngei ringin phur zetin Kawngkhar lam ka pan a; mahse Muanawma'n Lirthei a keng lo tih ka hre chhuak chawpchilh nghal a. Khumah ka ṭhu thla hnak a, ngaih ṭhat lohna bawk chu! Ka ṭhianpa ngaihtuaha ka kun reng lai chuan Hotel kawt lamah phun bul bul ri hi ka han hria, ka tho vat a, kan pindan aṭanga Hotel kawt lan theihna tukverh parda chu ka han keu dâk dâk a.
Kan thlenna Hotel hi Zo pa chhiar dana chhawng thum a ni a, a chhawng hnihna, Hotel kawt lam hawi Pindanah kan awm a. Parda ka keu kar aṭang chuan kawt bula Kawngpui kal tlang lehlama Bolero pakhat leh a bula mi pahnih ding hi ka zu hmu a; phun ri kha erawh chu chumite kâ aṭanga chhuak a ni lo vang. Ka ngaih dan nem nghet turin Hotel kawt, ka hmuh theih loh chiah velah chuan phun ri chu a lo awm leh a, an sawi erawh ka hre thei ta lo.
Bolero bula awmte chuan thil ṭha lam an phiarin ka ring lo deuh tlat a, kan Pindan hnuai zawna phun bul bul te nena inthurual an nih ngei pawh ka ring; mahse, chu ber ai chuan Muanawma zawk chu a ni. Engtin nge a awm? Khawiah nge?
Ka chungril chu hlauthawnnain a ṭham er er a!
Hlauhin awmzia a nei lo, a sâwt lo va, a ṭangkâi nèp hle bawk. Mahse nuam tih lohna hlirin ka khat a, ka ngaih ṭha lo phéng a ni ang, khua chu var thuai thuai se ka ti hle a, emaw, Muanawma chu rawn lêt vat se ka duh a ni.
Hotel khumah chuan ka ṭhu ngawt ngawt a, lehkhabu chhiar ka tum nasat poh leh ka rilru-ah a bet lo ting mai si. A châng chuan ka vei sek a, a châng leh ka mu zâl a; nilêng deuh thawa lirtheia chuang ka nih bawk bakah ka taksain ngai a lo la awh chiah loh avangin ka chau viau a nih ka ring, rilruin Muanawma ngaihtuah hle mah se ka lo muthlu leh ṭhin.
Zinglam khawvar dawn hnaih, kâwl a èn hma deuha thim chhah zual bîk hun a lo thlen chuan, ka awmna pindan pâwn lamah chuan thawm ri chawrh chawrh hi ka hre ta tlat mai a. Kei chu khum aṭangin ka ṭhu chhuak hlawl a, phawk zetin pindan kawngkhar lam chu ka en vat a, kawngka a inkhar ṭha a, engmah thil danglam ka hmu lo.
Thawm chu a reh leh hmak a, engmah hriat zui tur awm si lo hian thehmeh ang maiin a reh leh ta tlawk tlawk a. Ka awm chu a nuam chiah lo na a, khum aṭang chuan ka tho a, tukverh parda chu ka han keu leh dak dak a, pâwn lam chu ka han thlir a; mahse nichina Bolero leh a bula awmte kha hmuh tur an awm tawh lo va, phun ri pawh ka hre tawh nahek lo. Chutih lai chuan Hotel pindan curent chu a rawn thim a, pâwn lama eng an chhit ho pawh chu a thim nghal vek bawk. Khaw thim dan lah chu a chhah em em mai lehnghal a. Mei ka zuk loh avangin Meitalh hi ka kawl ve ngai lo va, ka Phone lah lukham bulah ka dah daih mai si. Tukverh aṭang chuan khum lam panin ka indap a, ka Phone ka khawih fuh rualin pâwn lamah chuan ri chawrh chawrh thawm leh mihring na tuar rùm hawk hawk ri niàwm tak hi a lo awm leh a. Rei a ni lo, thawm chu a reh zui leh nghal mai bawk si a. Mak tiin thawm dang a awm zui leh mai ang ti rilru chungin ka han ngaithla leh ngial na a, eng ri mah hriat zui tur a awm leh tawh chai si lo.
Ka Phone flash-light ka ti eng a, nuam ti vak lo chungin pindan kawngkhar chu ka pan phei a, ka han hawng a, a lo thim hle nghe nghe mai. Kan pindan luah kawngkhar bul hnai chu ka han chhun kual thuak thuak a, engmah ka hmu lo. Pindan leh pindan inkara kalna awm chu a thim em avangin ka Phone flash-light ringawt chuan a chhun thui thei lo hle mai a, ka kal zel ang nge, pindanah lutin ka mu leh mai dawn tia ka inngaihtuah lai chuan, ka hma lamah thil phe zeuh hmu tlat hian ka inhria a, ka hawi chhuak rang kher mai. Ka dinna ngaiah ka han ding rih ren rawn phawt a, a tawpah chuan tlangvala-pumpa, engmah fiah ngam lo han nih ngawt mai chu tlàwmah ka la ve ta deuh a, phur zat lo chungin thil phe zeuh awmna lam chu ka pan ta chhat chhat a.
Sawi tawh angin, ka Phone flash-light ringawt chuan a chhun thui loh em avangin ka Mit te chu a vai rum rum zawk hian ka hria a. Ka kal zel a, eng thil danglam mah ka hmu tawh lem hlei lo va. Mi dang thawm emaw, mihring thawm emaw reng reng pawh hriata hmuh tur a awm miah lo.
Ka ke pen ri chu a chiang koh koh hle a. A theih chin chinah ka kal kual a, ka sâwtpui loh em avangin hmanhmawh deuh zawkin kan pindan luah lam ka pan leh ta daih a, ka luha kawngkhar ka khar rual rualin current chu a rawn eng ve nghal a. Khum lam panin Muanawma chu engtin nge a awm ang tih ngaihtuah reng chungin ka kal phei a, khuma ka thil hmuh avang chuan ka ding ta chawt a!
Ka thil hmuh chu hei hi a ni- Khumah chuan lehkha var lian deuh hi a lo awm a, chu lehkhaah chuan rawng sen lar ṭha tak hian pherh deuh nuaihin, "A THI TAWH!" tih ngawt hi a lo inziak a! Muangchangin lehkha chu ka la kang a, pindanah chuan thil thàng rim hi ka hnarin a hre nghal a, boruak chu a thàng huam huam a ni ber mai. Lehkhaa thil lo inziahna rawng sen lar tak chu ka kut zungchalin ka han tawk a, nuai pherh theih khawp hian a lo la tharlam a. Chu lehkha bih reng chung chuan khum tlângah ka ṭhu hnawk a, "A thi tawh! A thi tawh! A thi tawh! A thi tawh maw?" tiin ka phun mawlh mawlh a.
Ngaih ṭha lo leh a ngaihna hre mang si lovin minute 10 vel lai chu ka indawm kun awm e, pâwn lama thawm a awm avang bawkin chutia ka awm chu ka hawi chhuak leh vat a, tun ṭum chu rang zetin ka tho nghal a, pindan kawngkhar chu ka pawt hawng ṭhuai a. Chutia ka hawn rual chuan kan pindan piah maia chhawng hnuai lam kal thlâkna rahkaha mi tu emaw liam chiah hi ka va hmu hman a. Nuam lo tihna leh hlauhna pawh hre chang tawh chuang lo va, "Tunge i nih?" tih paha ka um zui tur chuan thil eng emaw ni hi ka pal nawk a, Hotel chhuatah chuan chal sawh chawrhin ka tlu ri chawrh a, khawvel chu a thim ta mup a.
Ka han harh leh chuan khua a lo eng deuh uau tawh a. Mak deuh maiin Hotel-a kan pindana khumah chuan puan sin hian ka lo mu fel thlap a, ka harh ruala ka hriat hmasak ber chu thawm hawihhawm loh zet mai hi a ni. Pindan kawngkhar chu dim lo zet hian tu emaw hian a rawn kik vak vak mai a, "Aw, lo nghak rawh," tih pahin peih lo zetin ka tho ṭaih ṭaih a, ka han hawn nak chuan mak ti leh hlauthawng tak hian ka kâ hau mai!
Pâwnah chuan kawngka bul bang ngheng hian Muanawma chu a lo ṭhu zawi hniang a, a hmel chu a dâng lap a, a chauh hmel em em mai bawk. A meng dàvà riai a, a meng peih ṭawk ṭawk a ni ber mai. A sam chu thisenin a khir khawn uaih a, a hmai velah thisen a kai niaih nuaih bawk; chu mai a la ni lo, a T-Shirt hâk chu thisen hlira khat ni berin ka hria!
"Hmanhmawh rawh, lut vat ang...hmanhnawh rawh!" tia aw thâm chala rawn ṭawng chhuah pahin, thei leh thei lo hian pindan chhung lamah mi rawn nem lut rawk rawk a, pai nawk nawk chung hian pindan kawngkhar chu a kalh leh nghal bawrh bawrh a, chau àwm zeta, "Tui...tui ka duh," tih sap pahin khumah chuan a ṭhu thla hnawk a.
Tui chu ka thlit sak vat a, ka intir zawhah a hliam tih fai sak tuma mut remtir ka han tum chuan, "Hetiang tihna hun kan nei lo; kan kal nghal a ngai!" tih pahin a ding hluai a, kal mai tuma ke a pén chiah tih chuan a ding leh chawt a.
Chutih lai chuan kan pindan kawngka chu dim baksak lo leh, hawn ngei tum tih hriat fahran hian tuten emaw an rawn tiri ta bur bur mai. Thil awmzia zawh tumin Muanawma hmel chu ka han en a, ani chu beidawng thinrim, a kaw tâwpa ṭan a ngaih tawh avanga tih ngaihna hre tawh lo tih hriat zet hian a lo nui ṭhen ṭha a, "Lo tawlh kiang rawh, lo biru la, lo inrawlh suh ang che, pakhat na reng reng chu ka lo thal ve dawn khawp alawm; he thila ka hnuh luh ve che avangin min ngaidam ang che!" a han ti duah a, luhlul àwm zet hian thisena inchiahpiah niaih chungin a ding kawh to mai a.
Thawklehkhatah pindan kawngkhar chu a rawn inhawng ri rawp a, mi pathum an rawn lang rual ṭhawt a. A rawn hnai hmasa ber chu Muanawma chuan a khabe kualah tak a lo hnek nghek a, chupa chu chhuatah a lir thla ta hlawl a. Pakhat chuan Muanawma chu bawh zui ve nghalin, a chemte ken a vai leu zawk chu ka lo hmu hman vuai a, ka hlauthawng tlawm la thinrim chuan, "Ni lo, ti suh...hmela ti hlek suh!" tih pahin chupa chu ka bawh phei ve nghal a.
Thil thleng tur chu a thleng zo hman vek tho mai. Hotel pindan chhuata Muanawma tlu reng chu ka han en a, harsa ti tak hian a thaw hrâwk hrâwk a, min melh pahin nui lui tih hriat zet hian a han nui hram hram a, kei chuan ka ko mawlh mawlh a; mahse, min chhang turin chakna a nei tawh lo!
Rilru natna leh thinrimnain ka khat a; Muanawma chuan a Mit a chhîng tlat tawh, ka koh a hre thei tawh lo tih hre reng chungin ka ko a, ka sawi nawk nawk a.
* * * * * * *
Ka zing tho hlim Kâ chu a tui lo hle a, ka ti deuh nghulh a, zin veivah leh lirthei chuan hi ka chauh pui ṭhin, tun ṭum phei chu ka rui dawn a nih ka ring lawk hial a, ka phur zat lem lo khawp a ni.
Tukṭhuan ei khamah Muanawmate khua kan pan a, ka phak chuap nia ka inhria chu tih reh tumin kawnglaka kan chawlh zawk chhungin ka inphih harh a, awmzia a awm phei chu ka hre lo. Ka tunlai awm dan leh nun dan ka han chhûtin mak tih deuh deuh hi ka nei leh ṭhin a. Ka thil tih mék leh awm dan te, thil thleng ka hmuh leh ka thil sawi ṭhenkhatte chu, a hma daih, naupang chhe ṭawng takin, hmâna ka lo ti tawh, ka hmuh tawh, ka sawi tawh leh thleng tawh ni tlat hian ka hre leh ṭhin. Kan chuanna Sumo a han ding a, hmai ka han phih a, ka chuanpui pakhatin kawngsira laiking a han awmhlei vawm ngawt mai te pawh chu hmânah a thlengin ka hmu tawh tlat hian ka hria a, kei hi ka chiang chiah lo emaw ni dawn le, tih rilru ka pu fo mai.
Hun kal taa ka thil tawn rapthlak tak khan ka inhriat phak bakin ka nun a lo nghawng nâ a nih ka ring ta ber a, thihna, thihnaah pawh sarthi kher kher lehnghal, thih dan pangngai lo, thinlung nâ leh keh sawma min awmtirtu thihna vang kha a ni ngat ang.
A chang chuan ka awm mai mai te hi zel an tih anga awm changte hi neiin ka inhria a; chuti ang hunah chuan mumang pangngai ni chiah si lo va thil eng emaw hriat leh tawn, hmuh leh tih nei tlat hian ka in hria a, mi hlimhoin 'inlarna' an tih ang chi te pawh hi a ni ta ve ang; ni e, mi hlimho chuan 'inlarna' tiin an sawi chîang ngawt ang.
Kan zinkawng chu a lo chhe ta hle mai. Tum angin kan kal sawt theih lo va, ka ngaihtuahna chuan kan ram hruaituten kan ram an hruai dan chu ka chhut neuh neuh a. A beidawnthlak ka ti ṭhin. MZP, YMA leh MSU lam lamin ILP an check ṭha a, a nihna takah chuan anni ho tih ngai miah lo hian State Goverment Administration hian a khawih fel thei tur a ni asin; mahse a fel der si lo. Kan System hi a ni kan System hi. Kan Political System kan thlak loh chuan kawng dik zawh tum mihring pawh kan ti khawlo zel ang tih a lang reng mai.
Sum sem hmathehin Economic Developement System kalpui ṭalh kan tum a, mipui rilru(moral) a pîang sualin a chhe zo a, Zokhaw lama Mizo pain NULP first installment a han dawng a, chu chu a taka hmuh tur mumal awm lo, a Oil Palm hmun enkawl nan a ni; mahse NULP sum hlawm dawngtu chuan a Trade thlan hmanga TV tuak a tum tho avangin a NULP first installment dawn chuan direct-in TV chu a lei hmiah mai. Hei hi a nghawng chu a ni. Sum sem policy kalpuitute hian an hai lo, an sem loh chuan anmahni vote-tute an kiam dawn tih an hriat tlat avangin an sem leh mai zel. Chu chu Party dangin an han entawn ve leh vel a nia!
Kawng chhe zeta Muanawma te khua kan pan ṭum hi kum 2017 October thla kha a ni a, kan chung lamah chuan Pu Hawla Motor a rum hum hum a, rei pawh ni lovah Serchhip lamah a rum liam phei ta thuai a. Kawng chu chhe tak a ni. Helai, Aizawl leh Tuirial inkar kawng hi inthlan kumah meuh chuan a ṭha leh hlein a rin thu ka bula ṭhu, pa chengvawng hmel tak chuan a sawi sup a.
Mi lungleng mi ka ni. Kan zinkawnga thing leh mau chuan ka mit an la hle a, thlifim thaw heuh heuhin min chhem chang phei chuan ka rilru hah leh thinlung nâ chu lak bo ang mai niin ka hria.
Muanawma te In ka thlen chuan a lo reh ṭhap a, an In kawtzawlah chuan ka phei zel a, kawngka ka va hmuh chian theih hnu chuan a inkalh tih ka va hre mai a, Tala ema inkalh erawh a ni lo. Lungawi vak lo hian ka phun deuh sup a, ka kal tur thu ka hrilh lawk lo pawh a ni hran lo va, ka thlen laia kawngka inkalh chuan mi ti lunghnur deuh chu a ni.
Kawt zawlah chuan ka tei kual a, kawt zawl tawpa Bung kung lian lutuk lo zar hlim hnuaia thingtuai hmanga siam ṭhutnaah chuan ka thu hnak a, thatchhe zet leh duhdah zet hian ka ṭhu kawi sawi a. Helai hi Muanawma'n Pu Liansiama fanu, khama zuang thla ta Zoremsiami, a thih hnu-a zanlaia a hmuhna hmun kha a ni a. Ka rilruin Muanawma sulhnu leh hnuhma chu ka chhui zui a, PARADISE LODGE chungchang kan buaipui lai te khan ka lung a ti leng thei hial a. He lai, ṭhutnaa ṭhu chunga Muanawma nena kan ti ti ṭum te ka han mithla a.
Ka inngaihtuah mûk hle a ni ang, fiah fel fai taka ka bula rawn ding hmeichhe pakhatin, "I rawn thleng tawh a ni maw?" min tih chuan ka phu chiang khawp mai. Ani lah chu a inthiam loh hmel em em mai lehnghal a. Ka hriselna a tlak hniam deuh avang hian thil hotèah ka phu leh zuk ṭhin.
Inchhungah kan inzui lut a, chu nula chu engmah ka zawt lo va, ani pawhin engmah min zawt lo bawk a, kan nungchang chu a ṭha dun khawp mai. Thingpui min lum saka min thlit sak hnu-ah, "U Chhante, huanah khuan Anṭam lak ka ngai a, ti khan lo awm la, lo nghak mai rawh aw, a rawn thleng ṭép ang," tih pahin min chhuahsan leh ta mai a.
Ka chauh em avangin ka pindan turah ka kal a, inbuala thawmhnaw pawh thlak lovin khumah chuan ka bawk thlawp a, rei lotèah ka muhil zui mai a ni awm e. Ka han harh leh chuan ka thaw a sa hluam a, ka taksa pum mai chu thlan tuiin a bual huh zui a. Ka inngaihtuah vung vung a, ka mumanga a ngai hlir mai ka hmu chu mak ka ti tulh tulh mai!
Chau zual hnawka ka inhriat avangin bual pindan ka pan nghal a, inbual harhin ka thawmhnaw ka thlak a, mut ka la kham loh cheu avangin ṭhuthlengah chuan tlu zâlin ka maimi'chhing leh ta vang vang a.
Ka han harh chuan ka mi nghah ngei chuan mi lo en vang vang a, thu tak hmêl hmai zet hian min lo melh a. Kei chu ka han zi mar ṭuah ṭuah a, min lo la en reng avang chuan, "Tinge kha tia mi en tâk reng mai a?" ka han ti a.
Ani chuan"I chau awm hle mai; mahse i mu tui vak lo a nih kha le," a han ti a.
"Engvang ngawt chuan maw? Ka mu tui viau emaw ka lo ti asin," ka lo ti ve tlat thung a.
"Mumang neih hi mu tui entirna a nih chuan, i mu tuiah ka ngai mai ang. Ka hming te kha i lam nasa mai lehnghal a; khati ang thil i tawn hnu khan ngai i la awh chiah lo tih chu ka hre tho na a, i sùl hlúi hmuh i duh ka rin bâkah, thu ngaihnawm deuh ziah theihna tur khawp thil tawntir che ka inbeisei vang a ni pakhat," a han ti ta duah a.
Ka mumang neih thu a hre tak tak chuan ka ring lo; mahse a sawi dik e. Dik tak chuan mumang hi ka muthilh hlek tawh chuan ka nei ve hman ziah reng a ni.
"Tete-i kha i lo hre tawh lo a ni maw? 'Min hriat loh hmel lutuk a, ka insawi duh lo' a ti asin," a han ti leh a.
"Tu Tete-i nge i sawi?" ka lo ti hû a.
"A chang hi chuan i hawihhailo ve ṭhin ngawt mai, nichina inchhunga lo hruai luttu che kha ka Putea fanu, i lawm deuh ṭhin Remtluangi, Tete-i kha a nia lawm," a ti ta a.
Zahzelah ka nui suk a, ka lo hre tawh miah lo tih ka inhriat chhuah tâkah chuan Tete-i kha a ni tih chu ka han chiang leh hle hnuhnawh a. Ka muhil leh kha ka mumang vanga ka awm a nawm theih loh avangin inbual leh mawlh chu ka châk a, bual-pindan chu kan pan leh ta nge nge a. Ka thlen tirh ata ka Bag leh thawmhnaw ṭhenkhat chu ṭhut khawmna pindan dawhkan bulah chuan ka la dah vek a, dah fel chuang lo chuan hrukpuan ka phawrh a, inbual turin bual-pindan chu ka lut leh ta a ni.
Comments
Mahse hun in nei biklo tih erawh ka hre kar tho si a, a va buaithlak em ������